Anastrazol (np. Arimidex, Egistrozol, Medac, Ansyn, Atrozol, Apo-nastrol)

2,2′-(5-(1H-1,2,4-triazol-1-ylmethyl)-1,3-phenylene)bis(2-methylpropionitrile)

Dostępność: dobra
Podrabiany: brak danych
Dla kobiet: tak
Dla początkujących: tak
Dawkowanie:  1-10 mg dziennie
Skutki uboczne: niewielkie lub średnie, zależne od dawki i stosowania innych leków
Zastosowanie: terapia po cyklu, leczenie raka piersi i raków przerzutowych, zwalczenie ginekomastii, trzymanie w ryzach estrogenów na cyklu przy mocno aromatyzujących SAA
Okres półtrwania:  30-60 h [6]
Typowa długość cyklu: w medycynie (leczenie raka piersi) nawet wiele miesięcy, typowo po cyklu SAA – kilka tygodni, czasem anastrazol jest stosowany w trakcie cyklu na SAA
Aromatyzacja: inhibitor aromatazy
Sposób podawania: doustnie, tabletki np. po 1 mg
Wpływ na receptory β1: nie
Wpływ na receptory β2: nie
Wpływ na receptory β3: nie
Wpływ na receptory 5-HT: brak
Wpływ na układ HPTA: niewielki, zależny od dawki i wieku
Dawka śmiertelna (LD50):  szczur > 100 mg/kg masy ciała, pies > 45 mg/kg masy ciała [18]

Aromatyzacja, testosteron i estrogeny – wprowadzenie do tematyki

Wbrew obiegowym mitom i opiniom rozpowszechnianym w klubach, siłowniach, Internecie hormony uważane za „kobiece” pełnią u mężczyzn tak samo ważną lub nawet ważniejszą rolę niż testosteron! Silna supresja estrogenów to znakomity pomysł na … zahamowanie przyrostów masy mięśniowej oraz libido kulturysty (nawet przy  bliskim maksymalnemu poziomowi testosteronu należy liczyć się z problemami z popędem, erekcją).  Uwaga – bez treningu i u mężczyzn w podeszłym wieku notuje się odwrotne efekty, tj. AI może być skuteczniejsze niż testosteron w żelu dla przyrostów mięśni [16] (jednakże nie należy odnosić tych badań do kulturystów, podobnie jak wiemy, iż hCG oraz testosteron nie działają tak samo na osoby z grup 18-35 lat oraz 60-70 latków). Dodatkowo przy podobnym środowisku hormonalnym w grę wchodzą problemy z układem sercowo-naczyniowym, gdyż stosowanie IA niesie za sobą wielorakie powikłania z powodu niskiego poziom estrogenów [9]. Na koniec warto pamiętać, iż estrogeny chronią stawy i wiązadła oraz kości, a więc  ze stosowaniem IA (np. anastrazolem) wiąże się występowanie złamań kości, kontuzji oraz bólu stawów [15]. Zresztą podobnie niearomatyzujące SAA, stosowane bez odpowiedniej tygodniowej dawki testosteronu, często i łatwo powodują kontuzje (np. trenbolone, winstrol, masteron, niektóre niearomatyzujące PH).

Aromatyzacja– przekształcenie androgenów (np. testosteronu, androstendionu) w estrogeny (np. estradiol i estron), wskutek oddziaływania enzymu aromatazy (kompleksu enzymatycznego). Oznacza się go jako CYP19, skrót CYP oznacza cytochrom P450.

Androstendion => CYP 19 => estron

Testosteron => CYP19 => estradiol (E2)

Owszem, nadmiar estrogenów u mężczyzny jest źródłem wielu problemów. Pojawiają się one po przyjęciu ponadfizjologicznych dawek testosteronu. Mniej więcej 125 mg egzogennego testosteronu odpowiada dawce fizjologicznej.  Wiemy to z badania [1]: było prowadzone na nietrenujących mężczyznach (175-178 cm wzrostu, masa ciała: od 60 do 90 kg). Podzielono ich wg dawki 25, 50, 125, 300 oraz 600 mg testosteronu enanthate tygodniowo. Podawania testosteronu z zewnątrz nie można traktować w skali 1:1 – niektórzy sugerują, że dopiero poziom 125 mg testosteronu egzogennego – zapewnia poziom „naturalny”. Dowodem prawdziwości tego twierdzenia jest poziom testosteronu wolnego (FT) – mężczyźni z grupy 125 mg testosteronu/tydzień wyjściowo mieli 49 ± 5 (pg/ml), w 16 tygodniu cyklu ledwie 52 ± 8 pg/ml – jak widać taka dawka testosteronu praktycznie nie wpłynęła na poziom FT [1].

W normalnych warunkach:

• kobieta wytwarza ledwie 0,25 mg testosteronu dziennie [3],
• mężczyzna zaś wg różnych źródeł 6-7 mg dziennie [4] (czyli u kobiet powstaje 24 razy mniej testosteronu niż u mężczyzn).

U mężczyzny powstaje ok. 35-45 mcg estradiolu dziennie (0,130-0,165 μmol), z czego 20% jest produkowana przez jądra. 60% krążącego estradiolu jest wytwarzane w jądrach lub pochodzi z konwersji androgenów (wytwarzanych w jądrach). Reszta powstaje z obwodowej konwersji androgenów nadnerczowych (np. DHEA). Stężenie estradiolu w osoczu stanowi 1/200 stężenia testosteronu [5].

U mężczyzn: „najwyższe wydzielanie testosteronu występuje rano, a najmniejsze w godzinach popołudniowych). Tylko około 2% zsyntetyzowanego testosteronu  krąży w krwiobiegu w postaci wolnej (FT, free  testosterone), pozostała pula jest związana z albuminami  osocza (40%) oraz globuliną wiążącą hormony  płciowe (SHBG, sex hormone binding globulin;  około 58%)” [4]. U kobiet produkcja androgenów  przebiega wyłącznie w nadnerczach; są to testosteron, DHEA, androstendion; dodatkowo nadnercza produkują niewielkie ilości estrogenów i progesteronu. U kobiet testosteron jest wydzielany na podobnym poziomie w nadnerczach i jajnikach, co stanowi w sumie 50% jego całkowitej produkcji. Pozostałe 50% pochodzi z konwersji androstendionu i dehydroepiandrosteronu (DHEA) w tkankach obwodowych (skóra, wątroba, mięśnie szkieletowe). Niewielkie ilości estrogenów powstają w organizmie mężczyzny poprzez działanie kompleksu enzymatycznego CYP19 (aromataza).

Czy potrzebuję terapii inhibitorem aromatazy?

Jeśli nie występują u ciebie problemy z estrogenami, to nie ma takiej potrzeby! Możesz łatwo i szybko ustalić sytuację w badaniach laboratoryjnych – oznaczając testosteron wolny, całkowity, estradiol, prolaktynę oraz LH i FSH. Pełny zakres badań jest konieczny dla osób mających bardziej skomplikowane problemy zdrowotne (wtedy z pewnością zaproponowałbym jeszcze badanie krwi, moczu, nerek, wątroby, echo serca, test wysiłkowy, glukozę na czczo oraz inne badania wg wskazań specjalisty). Nie próbuj niczego leczyć samodzielnie, a skontaktuj się z dobrym endokrynologiem. Wtedy raczej nie warto ukrywać kontaktu z SAA, gdyż ponadfizjologiczny poziom testosteronu, wysoki poziom estrogenów czy prolaktyny, zaburzony profil lipidowy (niski HDL, wysoki LDL), markery uszkodzeń wątroby czy CRP – i tak nader wymownie ukażą prawdę.

Norma estradiolu w surowicy dla mężczyzny: 10-50 pg/mL, u kobiet zależy od fazy cyklu i może się wahać w granicach 20 do 750 pg/mL [12]

Norma testosteronu całkowitego wynosi: 280-1080 ng/dL (mężczyźni) oraz mniej niż 70 ng/dL (kobiety)

Testosteron wolny norma: 0.3-2 pg/mL

% testosteronu całkowitego 0,1-0,3%  [12]

Nadmiar estrogenów u mężczyzny:

• wzrost otłuszczenia w „kobiecych rejonach”, mogące prowadzić nawet do lipomastii (otłuszczenie piersi),
• podwyższenie stężenia SHBG – czyli globuliny wiążącej m.in. testosteron. Efekt? Więcej testosteronu krąży w postaci nieaktywnej, związanej. Procent testosteronu wolnego spada! Takie procesy obserwuje się z wiekiem [10, 11],
• spadek “twardości sylwetki” („zalanie” wodą, opuchnięcie, nadmierna retencja wody),
• ginekomastia (zmiany w piersiach, uwaga: może być indukowana również przez progesteron i rzadko przez prolaktynę; ginekomastia występuje przy wielu rodzajach nowotworów nadnerczy, guzach jąder, dodatkowo wiele leków może wywołać ginekomastię i wcale nie mówię tutaj o SAA, przykładowo taki wpływ mogą mieć: spironolakton, ketokonazol. Diuretyk oszczędzający potas. Spironolakton, jest pochodną progesteronu – może wywołać ginekomastię, ponadto działa jako antagonista androgenów – ma negatywny wpływ na libido).

Anastrazol – charakterystyka

Należy do III generacji inhibitorów aromatazy.

Pierwsza generacja IA: aminoglutetymid (lek przeciwdrgawkowy)

Druga: fadrazol, formestane

Trzecia: letrozol, anastrazol, exemestane

Anastrazol (np. arimidex, egistrozol)– „Silny niesteroidowy inhibitor aromatazy, wybiórczo hamujący wytwarzanie estronu i estradiolu (w >80%) z androstendionu i testosteronu w tkankach obwodowych i w obrębie nowotworu. Zmniejszenie stężenia estrogenów w surowicy powoduje zahamowanie podziałów komórkowych raka piersi podlegających stymulacji hormonalnej (pod warunkiem obecności receptorów estrogenowych w komórkach nowotworu). Nie wpływa na wydzielanie kortyzolu i aldosteronu ani nie wykazuje aktywności progestagenowej, estrogenowej i androgenowej. Lek wchłania się szybko z przewodu pokarmowego, tmax wynosi 2 h po przyjęciu leku na czczo” [13]. Uwaga, przyjmowanie podobnych substancji w czasie „terapii” testosteronem zmniejsza gwałtownie efekty cyklu, estrogeny są głównym „katalizatorem budowy mięśni” u mężczyzny, właśnie z tego powodu wszystkie środki niearomatyzujące (np. pochodne DHT) są słabsze od swoich aromatyzujących kolegów, np. metanabol > winstrol, metanabol > oral turinabol itd.

UWAGA: anastrazol może zmniejszać wrażliwość insulinową oraz wpływać na szybkość usuwania glukozy z krwi [2]! Negatywny wpływ na wrażliwość insulinową ma też np. kofeina, w dużych dawkach.

Wydalanie arimidexu: 85% wątroba, 10% nerki.

Anastrazol – badania naukowe

Anastrazol jest doskonale zbadany, pozostaje jednym z niewielu środków stosowanych w terapii adjuwantowej (uzupełniającej), trwającej nawet 5 i więcej lat (np. u kobiet po menopauzie, z rakiem piersi) [14]! Przykładowo w studium ATAC (68 miesięczna obserwacja) porównanie tamoxifenu i anastrazolu wykazało podobną ilość incydentów sercowych (zawałów serca), zgonów sercowo-naczyniowych i zgonów ogółem dla obu rodzajów terapii. Jednakże anastrazol powodował mniej zdarzeń związanych z udarami mózgu i innych incydentów tego rodzaju [14].

W badaniu z 2016 r. Dias JP i wsp. [16] u mężczyzn w podeszłym wieku (65 i więcej lat) z niskim poziomem testosteronu <350 ng/dL terapia anastrazolem (1 mg dziennie) okazała się lepsza od podawania testosteronu w żelu (5 g dziennie). Grupie placebo podawano tabletki lub żel.

Po 12 miesiącach podawania AI (anastrazolu):

• beztłuszczowa masa ciała wzrosła o 1,2 ± 0,6 kg,
• jednocześnie mężczyźni pozbyli się średnio ~1,8 ± 0,6 kg tkanki tłuszczowej,
• siła uścisku ręki nie wzrosła,
• siła w prostowaniu nóg wzrosła niewiele mniej niż w grupie żelu z testosteronem,
• siła w zginaniu nóg znacznie przewyższyła wyniki grupy z anastrazolem,
• gęstość mineralna w odcinku lędźwiowym kręgosłupa była mniejsza w grupie anastrazolu niż w placebo.

5 g testosteronu dziennie, po 12 miesiącach:

• beztłuszczowa masa ciała wzrosła o 0,55 ± 0,66 kg,
• jednocześnie mężczyźni pozbyli się średnio 0,89 ± 0,76 kg tkanki tłuszczowej,
• siła uścisku ręki nie wzrosła,
• siła w prostowaniu nóg wzrosła bardziej mniej niż w grupie anastrazolu,
• siła w zginaniu nóg znacznie przewyższyła wyniki grupy z anastrazolem (~dwukrotnie),
• gęstość mineralna w odcinku lędźwiowym kręgosłupa była mniejsza w grupie testosteronu niż w placebo.

Grupa placebo:

• beztłuszczowa masa ciała wzrosła o 0,26 ± 0,64 kg,
• jednocześnie mężczyźni pozbyli się średnio 0,64 ± 0,61 tkanki tłuszczowej,
• siła uścisku ręki nie wzrosła,
• siła w prostowaniu nóg wzrosła minimalnie,
• siła w zginaniu nóg wzrosła minimalnie,
• gęstość mineralna w odcinku lędźwiowym kręgosłupa była większa niż w grupie testosteronu oraz anastrazolu (wpływ witaminy D oraz wapnia).

Zmiany w grupie placebo można tłumaczyć tym, iż wszyscy uczestnicy otrzymywali codziennie 1,5 g wapnia (calcium) oraz 600 IU witaminy D.

Zarówno grupa testosteronu jak i anastrazolu osiągnęły poziom testosteronu całkowitego większy niż >500 ng/dL. LH i FSH znacznie spadło w grupie żelu z testosteronem (klasyczna „blokada” układu HPTA) oraz wzrosło w grupie anastrazolu. Estradiol znacznie wzrósł w grupie żelu z testosteronem oraz drastycznie spadł w grupie AI. SHBG bez zmian w żadnej z grup.

Anastrazol w terapii raka

W terapii raka piersi (raka przewodowego in situ; ductal carcinoma in situ – DCIS) anastrazol może być równie skuteczny jak tamoxifen, a nawet skuteczniejszy, szczególnie u kobiet po menopauzie, ale przed 60-tym rokiem życia. Jednakże tamoxifen i anastrazol niosą za sobą skutki uboczne. Tamoxifen: powikłania zakrzepowo-zatorowe i rak błony śluzowej macicy, z kolei w grupie anastrazolu odnotowano więcej złamań osteoporotycznych i bóle mięśni [8].

W cytowanym wyżej badaniu NSABP P-1 odnotowano zmiany w błonie śluzowej macicy u 57 kobiet, w grupie placebo tylko u 17 pań; z kolei rak endometrium u 53 pań w grupie tamoxifenu oraz u 17 w grupie placebo; zapewne wynika to z estrogenowego działania tamoxifenu w macicy.

Anna Abacjew-Chmyłko: „Stosowanie selektywnych modulatorów receptora estrogenowego, takich jak  Tamoxifen,  które  wykorzystywane  są  w  terapii  raka piersi  ze  względu  na  ich  silne  działanie antyestrogenowe,  równie jest zaliczane  do  czynników  zwiększających  znacząco  ryzyko  zachorowania  na raka  błon śluzowych trzonu macicy. Po  dwóch  latach  stosowania  tamoxifenu  ryzyko zachorowania  na  raka  bł.l.t.m.  wzrasta  sześcio-,  siedmiokrotnie.  Zarówno  estrogeny jak  i  tamoxifen wpływają na gen PAX2, który może zapoczątkować karcynogenezę w endometrium” [7].

Anastrazol w PCT i na cyklu

Możesz dodać 1 mg dziennie, w czasie PCT jeśli potrzeba. Dodatkowo terapia SERM, np. clomid/tamoxifen. Na cyklu SAA 1 mg dziennie, jeśli potrzeba – choć nie jest to zalecane.

Może to wyglądać następująco:

• tapering SAA 2-3 tygodnie, zejście z dużych dawek może zająć 4-5 tygodni!
• t. propionate 2-3 tygodnie, następnie tapering
• hcG 1-3 tygodnie (500-1000 IU, 3x w tygodniu); (im dłuższy cykl, tym dłużej!)
• clomid 50 mg 2-3 tygodnie lub tamoxifen 2-3 tygodnie po 20 mg (im dłuższy cykl, tym dłużej!)
• AI np. anastrazol 1 mg dziennie
• badania hormonalne (LH, FSH, t. całkowity, t. wolny, estrogeny, prolaktyna).

Skutki uboczne stosowania anastrazolu [17]:

• uderzenia gorąca,
• bóle stawów,
• bóle gardła,
• osłabienie,
• depresja,
• nudności, wymioty,
• wysypka,
• problemy ze snem,
• bóle kości,
• kaszel,
• spłycenie oddechu,
• osłabienie kości, ryzyko złamań kręgosłupa, biodra, nadgarstka,
• zmniejszenie przyrostów masy mięśniowej u kulturysty (odwrotne rezultaty u mężczyzn w podeszłym wieku) [16],
• zmiany profilu lipidowego, zwiększona ilość cholesterolu we krwi,
• reakcje skórne, zmiany, pęcherze,
• ciężkie reakcje alergiczne, obrzęki warg, języka, gardła,
• problemy z połykaniem lub oddychaniem,
• problemy z wątrobą, wzrost stanu zapalnego.

Administrator serwisu uznaje zjawisko dopingu i stosowania niedozwolonych substancji w sporcie, a także wbrew zaleceniom medycznym, za skrajnie naganne, nieuczciwe i niemoralne. Jakiekolwiek  informacje zawarte w artykułach dotyczących dopingu i farmakologii nie mogą być traktowane ani służyć jako instruktaż. Treść artykułów przedstawia jedynie zebrane informacje dotyczące powyższego tematu. Stosowanie dopingu niesie za sobą ryzyko utraty zdrowia oraz w wielu przypadkach nawet utraty życia.

Referencje:

1. “Testosterone dose-response relationships in healthy young men.” http://ajpendo.physiology.org/cgi/reprint/281/6/E1172
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4870856/
3. http://www.termedia.pl/Journal/-4/pdf-6328-1?filename=Androgeny%20u%20kobiet.pdf
4. Michał Rabijewski, Wojciech Zgliczyński  Klinika Endokrynologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie  Zespół niedoboru testosteronu  u mężczyzn w starszym wieku  Testosterone deficiency syndrome in elderly men
5. Willem de Ronde1 and Frank H de Jong “Aromatase inhibitors in men: effects and therapeutic options” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3143915/
6. Plourde PV1, Dyroff M, Dowsett M, Demers L, Yates R, Webster A. J Steroid Biochem Mol Biol. 1995 Jun;53(1-6):175-9. ARIMIDEX: a new oral, once-a-day aromatase inhibitor. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7626450?dopt=Abstract
7. Lek. Anna Abacjew-Chmyłko “Wieloośrodkowa analiza  wyników leczenia  raka błony śluzowej trzonu macicy”  Rozprawa doktorska
8. “Is anti-hormonal treatment in DCIS of the breast a need?” WAA Tjalma https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5172575/
9. Khosrow-Khavar F1,2, Filion KB1,2,3, Al-Qurashi S4, Torabi N5, Bouganim N4,6, Suissa S1,2, Azoulay L7,2,4. “Cardiotoxicity of Aromatase Inhibitors and Tamoxifen in Post-Menopausal Women with Breast Cancer: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials.”  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27998966
10. M. Mędraś. „Endokrynologia wysiłku fizycznego sportowców z zarysem endokrynologii ogólnej”
11. Pasquali R1, Vicennati V, Bertazzo D, Casimirri F, Pascal G, Tortelli O, Labate AM. „Determinants of sex hormone-binding globulin blood concentrations in premenopausal and postmenopausal women with different estrogen status. Virgilio-Menopause-Health Group.” Metabolism. 1997 Jan;46(1):5-9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9005961
12. „Testy laboratoryjne i badania diagnostyczne w medycynie” Kathleen Deska PAGANA, Timothy J. PAGANA
13. https://bazalekow.mp.pl/leki/doctor_subst.html?id=935
14. Nabholtz JM1, Gligorov J. “Cardiovascular safety profiles of aromatase inhibitors : a comparative review.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16944964
15. Robertson JF I wsp. “Fulvestrant 500 mg versus anastrozole 1 mg for hormone receptor-positive advanced breast cancer (FALCON): an international, randomised, double-blind, phase 3 trial”. Lancet. 2017 Dec 17;388(10063):2997-3005. doi: 10.1016/S0140-6736(16)32389-3. Epub 2016 Nov 29. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27908454
16. Dias JP1, Melvin D1, Simonsick EM2, Carlson O1, Shardell MD2, Ferrucci L2, Chia CW2, Basaria S3, Egan JM1. “Effects of aromatase inhibition vs. testosterone in older men with low testosterone: randomized-controlled trial”. Andrology. 2016 Jan;4(1):33-40. doi: 10.1111/andr.12126. Epub 2015 Nov 20. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26588809
17. https://www.drugs.com/pro/anastrozole.html
18. http://www.pfizer.com/files/products/material_safety_data/PZ01527.pdf