DNP

4-dinitrophenol

Dostępność: dobra
Podrabiany: rzadko
Dla kobiet: trucizna, nie nadaje się do stosowania u ludzi
Dla początkujących: trucizna, nie nadaje się do stosowania u ludzi
Dawkowanie:  2-3 mg na kg masy ciała, co i tak może wyrządzić nieodwracalne uszkodzenia ciała, wzroku i słuchu oraz narządów wewnętrznych
Skutki uboczne: ciężkie i zagrażające życiu – TRUCIZNA
Zastosowanie: samobójstwo lub chęć schudnięcia kosztem zdrowia
Okres półtrwania:  54 minuty – 225 minut (zwierzęta) [7]
Typowa długość cyklu: kilka-kilkanaście dni
Aromatyzacja: nie
Sposób podawania: doustnie; w warunkach przemysłowych skażenie DNP jest możliwe drogą oddechową i przez skórę
Dawka śmiertelna: najniższa odnotowana dawka śmiertelna to ledwie 4,3 mg/kilogram masy ciała, a tyle i więcej DNP zalecają „specjaliści” w poradnikach na stronach WWW
Wpływ na receptory β1: nie
Wpływ na receptory β2: nie
Wpływ na receptory β3: nie
Wpływ na receptory 5-HT:  nie

Historia DNP

DNP był używany we Francji do produkcji materiałów wybuchowych, w latach 1914-1918. Stosowano tam dinitrofenol (DNP), trinitrofenol (tri-nitro-phenol, TNP) znany także jako 2,4,6-trinitrofenol (kwas pikrynowy) oraz TNT (2,4,6-trinitrotoluen) [3]. Bardzo popularna była mieszanka w stosunku  40 do 60  DNP do TNP. DNP może powstawać z benzenu, najpierw powstaje monochlorobenzen, następnie jest traktowany kwasem siarkowym oraz azotowym  i tworzy dinitrochlorobenzen. Następnie na tą mieszaninę oddziałuje się wodorotlenkiem sodu, po czym kwasem solnym – otrzymując DNP. W ten sposób powstaje 6 izomerów. Stosowano go także jako konserwant do drewna, herbicyd, środek w fotografii, jako preparat do barwników [1].

DNP – charakterystyka

DNP jest substancją, której używanie świadczy o chęci zakończenia życia w dość szybki i drastyczny sposób. Oczywiście, można relatywizować i tłumaczyć wszystko, nawet to, iż niektóre osoby przeżywają katastrofy lotnicze – ale to nie zmienia faktu, iż DNP to niezmiernie groźna trucizna. Kiedy mówię trucizna, nie mam na myśli np. doustnych 17-alfa alkilowanych SAA. W badaniach naukowych podawanie tych substancji wymaga lat, aby wyrządzić uszkodzenia wątroby i to mowa o naprawdę dużych dawkach (np. 50-100 mg anapolonu, codziennie, przez wiele miesięcy non-stop dla osoby ważącej 40-60 kg). W przypadku DNP drastycznej reakcji i zagrożenia życia można oczekiwać już po paru godzinach od spożycia tego środka. Tak samo nie zalecam eksperymentów z insuliną – taka przygoda może doprowadzić do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, a nawet śmierci.

DNP może występować pod nazwami „Dinosan”, „Dnoc”, „Solfo Black”, „Nitrophen”, „Aldifen” oraz „Chemox”. Występuje w postaci żółtego krystalicznego proszku, posiada słodki zapach, jest słabo rozpuszczalny w wodzie. Z reguły jest sprzedawany w tabletkach po 100 lub 200 mg. Często jest sprzedawany w ilościach hurtowych [2].

Już sama efektywna dawka DNP 2 mg na kilogram masy ciała, porównana z najniższą odnotowaną dawką śmiertelną – 4,3 mg/kilogram masy ciała pokazuje, iż nie jest to związek, po który warto sięgać. W przypadku DNP dawka toksyczna to praktycznie każda, którą podajemy. Z kolei indeks terapeutyczny jest niezmiernie wąski, można umrzeć już po stosunkowo niewielkiej dawce 2,4 dinitrofenolu (nawet tej, którą „specjaliści” w poradnikach internetowych opisują jako zalecaną!). Oczywiście, są osoby, które przetrwają np. dawkę 2,4 g, z reguły zabija od 1 do 3 g DNP [6]. Mało tego, zabijają 3 g spożyte nawet w ciągu kilku kolejnych dni – akumulacja środka w ciele. Ale tak naprawdę stosowanie DNP … to loteria, zależąca np. od stanu zdrowia danej osoby, kondycji nerek i wątroby  [1,2]. W jednej ze spraw, w 2009 roku w fabryce chemicznej 11 osób zostało narażonych na kontakt z DNP przez skórę i poprzez drogi oddechowe, nosili oni tylko standardowe maski. Kolejne 9 osób skaziło się w trakcie udzielania pomocy (byli to ich krewni). Wystarczyło, że z trucizną miały kontakt przedramiona i ręce! Leczono 12 mężczyzn i 4 kobiety, średni wiek 36,6 ± 16,5 lat. 2 osoby zmarły wkrótce po przywiezieniu ich do szpitala [4].

Kolejne dwie śmierci dotyczą osób biorących DNP w celu poprawy wyglądu sylwetki – zmarła 17-latka oraz kulturysta, 28-latek [6]. Z kolei pewien 22 latek zmarł po kilku dniach stosowania 600 mg DNP dziennie.

Wg  toksykologicznych danych z USA śmiertelne dawki DNP wynoszą [5]:

• od 3 do 46 mg na kg masy ciała dziennie, co daje szaleńczy rozrzut od 300 mg do 4,6 grama DNP dla osoby ważącej 100 kg,
• od 1 do 4 mg przy dłuższym stosowaniu DNP,
• zabija 40 mg DNP w metrze sześciennym powietrza.

A to znaczy, że mogą zabić już ilości określone jako bezpieczne w „poradnikach internetowych”, czyli znikoma ilość 100 do 400 mg!

Działanie DNP

DNP jest na tyle silną trucizną, iż może przedostawać się do organizmu drogą pokarmową, przez układ oddechowy oraz przez skórę.

Tworzy u człowieka metabolity:

• Amino2-nitro-4-phenol,
• Amino4-nitro-2-phenol,
• Di-amino-phenol.

DNP upośledza działanie podstawowego mechanizmu, czyli powoduje rozprzęganie fosforylacji oksydacyjnej. Prowadzi to do akumulacji kwasu mlekowego oraz pirogronowego, jak również hamowania powstawania ATP, energia jest rozpraszana w postaci ciepła. Metabolizm przyspiesza o 11% na każde 100 mg DNP, można przetrwać dawkę pozwalającą pozbyć się ok. 1,5 kg wagi tygodniowo. “Wielkość tego wzrostu była zależna od dawki – od 13% po dawkach około 1 mg/kg/dzień do 56% po dawkach 4,7 mg/kg/dzień. Towarzyszącymi objawami było uczucie gorąca, podwyższona temperatura ciała, pocenie się i przyspieszone tętno (Simkins 1937 a, b)” [10].

Początkowo myślano, iż DNP nada się do redukcji ciała u ludzi, ale okazało się, iż nawet najmniejsze dawki mogą uszkodzić wzrok (zaćma). Od 1938 roku obowiązuje zakaz stosowania DNP, określono ten związek jako „niezwykle groźny i nie przeznaczony do konsumpcji przez człowieka”. Pewien lekarz dystrybuował i propagował użycie DNP w latach 80 XX wieku. Po śmierci jednego z pacjentów został on ukarany sądownie w 1986 r. za stosowanie DNP u ludzi. Skazano go także za oszustwo polegające na reklamowaniu DNP jako leku na raka w Europie.

DNP w niskiej dawce działa anorektycznie, wywołuje nudności, wymioty, bóle głowy, nasilone pocenie się. Większe dawki powodują bolesny skurcz w klatce piersiowej, nasilone uczucie pragnienia, oddech jest spłycony i szybki, rośnie temperatura ciała, z reguły nie obserwuje się zmian w płucach. Osoby mające problemy z wątrobą, nerkami, alkoholicy – mogą nie mieć tyle szczęścia – wystąpią silne kolki i biegunka, temperatura ciała często przekracza 40 st. C, występują obfite poty, które barwią skórę na żółto. Odnotowuje się chwilową poprawę, następnie stan chorego gwałtownie się pogarsza, odnotowuje się przerażenie, źrenice są zwężone, pojawiają się drgawki. Następnie osoba wystawiona na DNP traci przytomność, zapada w śpiączkę i zwykle umiera w ciągu kilku godzin. W niektórych przypadkach osoby skażone DNP pracowały do momentu aż zmarły, a temperatura ich ciała podnosiła się nawet po śmierci. Ustalono, iż dawka śmiertelna dla licznych zwierząt (np. koń, pies, królik) wynosi 0,01 g na kg masy ciała,czyli 10 mg na kg masy ciała zwierzęcia  [1].

Z reguły przy DNP obserwuje się:

1. uszkodzenia wątroby, skorelowane z dawką środka, niestety występują po 10-20 dniach od ekspozycji na DNP,
2. uszkodzenie serca,
3. zwiększoną produkcję methemoglobiny, a to powoduje zablokowanie procesu oddychania komórkowego, podobnie działa tlenek węgla (czad),
4. hipertermię, przegrzanie ciała,
5. ostre uszkodzenie nerek,
6. zniszczenie słuchu i wzroku, nawet przy niewielkich dawkach,
7. stężenie mięśni,
8. następuje akumulacja potasu w nerkach, co prowadzi do hiperkaliemii (ostrej toksyczności),
9. agranulocytozę i neutropenię, to znaczy, iż układ odpornościowy zostaje w dużej części zniszczony, a pacjent może umrzeć przy stosunkowo niegroźnej infekcji,
10. zapalenie nerwów obwodowych,
11. tachykardię,
12. obfite pocenie się,
13. przyspieszony oddech,
14. zatrzymanie akcji serca,
15. wysypkę grudkowo-plamistą, pokrzywkę lub ciężkie złuszczające zapalenie skóry,
16. świąd,
17. poważniejsza hipertermia z reguły prowadzi do zgonu [1,2,4].

Ponadto DNP jest rakotwórcze, teratogenne i mutagenne.

W kilku przypadkach stwierdzono następujące zmiany w narządach wewnętrznych (po DNP):

• w wątrobie: wybroczyny krwawe, rozpad hepatocytów na obrzeżach płacików i pyknotyczne jądra komórek okołoportalnych,
• w nerkach: obrzmienia, pyknoza i nekroza komórek kanalików nerkowych, obrzęk tkanki interstycjalnej, rozdęcie pętli włośniczkowych i tętniczych, wybroczyny krwawe, rozpad komórek wyściółki kanalików nerkowych,
• w żołądku: obrzęk i przekrwienie śluzówki oraz rozpad nabłonka gruczołowego,
• sercu: zapalenie mięśnia sercowego (jeden przypadek),
• w ośrodkowym układzie nerwowym: przekrwienie rdzenia kręgowego, mostu i rdzenia przedłużonego, nieznaczne zwyrodnienie komórek zwojowych w moście (jeden przypadek) [10].

„Dla dociekliwych: po zastosowaniu DNP proces, w którym z ADP i fosforanu nieorganicznego powstaje podstawowy nośnik energii dla procesów metabolicznych, czyli ATP – przebiega nieefektywnie, w efekcie czego zmniejsza się ilość otrzymanej energii użytecznej, a zwiększa – cieplnej. Mówiąc fachowo DNP doprowadza do rozprzęgania fosforylacji oksydacyjnej sprawiając, iż znaczna część protonów „ucieka” do macierzy mitochondrialnej, gdzie ulega zużyciu bez wytworzenia ATP)” [5].

Przypadki śmierci po DNP

Niejedna kobieta przypłaciła zdrowiem, a nawet życiem eksperymenty z farmakologią. Głośny był przypadek mieszkanki Warszawy, która zmarła po użyciu 2,4 dinitrofenolu. Oficjalnie DNP zabił dziesiątki osób – informacje dostępne w badaniach naukowych to zapewne czubek góry lodowej. Opisywana jest np. śmierć 22 latka. Pierwszą osobę DNP zabił już w 1916 roku (mężczyznę, miał temperaturę ciała 40,5 stopnia C) [2].

We wspomnianym badaniu [2] cytowanych jest 25 przypadków śmierci osób, które stosowały DNP głównie w celach „odchudzających”.

Jak widać DNP jest … śmiertelnie skuteczny:

• niektóre kobiety zmarły już po dawce 300 mg w ciągu 6 tygodni (tutaj 46-latka),
• 31-latka zmarła po 16 dniach – przyjęła 6,06 grama w ciągu 4 dni,
• opisywany jest przypadek 13 latki, która zmarła w 1936 roku po 5,4 g DNP, który przyjmowała przez 46 dni!
• 21-latka zmarła po 9 godzinach i 10 minutach od przyjęcia 4,5 g DNP,
• inna 25-latka zmarła 7 dni po pierwszej dawce DNP (przyjęła 2,88 g w ciągu 5 dni).
• kolejna 17-latka zmarła po 10 h od przyjęcia DNP (przyjęła 2,3 do 2,88 g),
• w Chinach z 20 osób narażonych na kontakt z DNP, zabił on 2 osoby, 9 osób skaziło się tylko …dotykając rękoma proszku z DNP! [4]
• DNP i clenbuterol odpowiadają prawdopodobnie za śmierć ZYZZ’a Aziz Sergeyevich Shavershiana, zmarłego w wieku 22 lat!

Kuracja odtruwająca w szpitalu: doraźnie można podać tlen, wodę, elektrolity oraz sól fizjologiczną, roztwór RINGERA. Dożylnie: GSH (glutation), witamina C i E. Dawki dobierają lekarze.

Fakty i mity

1. Często do kuracji DNP zaleca się leki antyhistaminowe, niestety nie ma to żadnego podparcia naukowego. Uszkodzenia skóry są wynikiem toksycznego działania DNP. To wszystko, po prostu nie należy stosować trucizny.
2. Często „specjaliści” w poradnikach piszą o stosowaniu obok DNP clenbuterolu czy T3. DNP wystarczy, często zabija. Nie trzeba dodawać do niego kolejnej toksyny czyli clenbuterolu.
3. Często do kuracji DNP zaleca się potas – tymczasem DNP powoduje toksyczne nagromadzenie potasu w ciele, hiperkaliemię. [2,8]
4. Często pisze się o 36 h okresie półtrwania, tymczasem DNP krąży od 54 (myszy) do 225  minut (szczury) [10]. Dawki od 20 do 180 mg/kg m.c. dla myszy oraz 20 do 90 mg/kg m.c. dla szczurów) [7]. U zwierząt metabolity DNP znikają z ustroju maksymalnie do 30 h. Czas połowicznej eliminacji DNP (22,5 mg/kg m.c.) z ustroju myszy wynosi: 7,7 h z serum krwi, 8,7 h z wątroby oraz 76,2 h z nerek (prawdopodobnie DNP wiąże się z tkanką nerek) [9].

Administrator serwisu uznaje zjawisko dopingu i stosowania niedozwolonych substancji w sporcie, a także wbrew zaleceniom medycznym, za skrajnie naganne, nieuczciwe i niemoralne. Jakiekolwiek  informacje zawarte w artykułach dotyczących dopingu i farmakologii nie mogą być traktowane ani służyć jako instruktaż. Treść artykułów przedstawia jedynie zebrane informacje dotyczące powyższego tematu. Stosowanie dopingu niesie za sobą ryzyko utraty zdrowia oraz w wielu przypadkach nawet utraty życia.

Referencje:

1. Roger G. Perkins „A Study of the Munitions Intoxications in France” Public Health Reports (1896-1970), Vol. 34, No. 43 (Oct. 24, 1919), pp. 2335-2374 https://www.jstor.org/stable/pdf/4575357.pdf
2. Johann Grundlingh & Paul I. Dargan & Marwa El-Zanfaly & David M. Wood  „2,4-Dinitrophenol (DNP): AWeight Loss Agent with Significant Acute Toxicity and Risk of Death” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3550200/
3. Mateusz Szala, Tomasz Sałaciński „2,4,6-trinitrotoluen jako źródło nowoczesnych materiałów wybuchowych”. Przegląd Materiały Wysokoenergetyczne / High-Energetic Materials,  2015
4. Yuan-qiang Lu,† Jiu-kun Jiang, and Wei-dong Huang.„Clinical features and treatment in patients with acute 2,4-dinitrophenol poisoning” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3048933/
5. http://potreningu.pl/articles/1624/wybuchowy-spalacz-tluszczu-pestycyd-i-srodek-bojowy-3w1—czyli-dnp
6. J Anal Toxicol. 2006 Apr;30(3):219-22. „Two deaths attributed to the use of 2,4-dinitrophenol.” http://jat.oxfordjournals.org/content/30/3/219.long
7. https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/2_4-dinitrophenol#section=Biological-Half-Life
8. Jiukun J, Zhihua Y, Weidong H, Jiezan W. (2011) 2,4 Dinitrophenol poisoning caused by non-oral exposure. Toxicol Ind Health.
9. https://www.atsdr.cdc.gov/toxprofiles/tp64-c2.pdf
10. http://archiwum.ciop.pl/zasoby/Dinitrofenol.pdf