PanDrKOX
Podrabiany: często
Dla kobiet: raczej nie
Dla początkujących: tak
Dawkowanie: od 200 do 1000 mg tygodniowo (typowe dawki to 300-600 mg tygodniowo)
Skutki uboczne: średnie lub małe
Zastosowanie: masa, redukcja, rekompozycja
Okres półtrwania: 8 dni [5]
Typowa długość cyklu: 10-12 tygodni
Aromatyzacja: tak
Testosteron (17β-hydroksy-4-androsten-3-on) pojawił się w użyciu dopingowym pod koniec lat 40’ XX wieku lub na początku lat 50’ XX wieku. Był powszechnie nadużywany w dopingowym programie w krajach zza żelaznej kurtyny, m.in. 14.25 w NRD, w Bułgarii, Polsce czy Rumunii. Testosteron jest hormonem o właściwościach anabolicznych i androgennych. Z tego względu nie jest przeznaczony dla kobiet, może szybko powodować wirylizację – zmianę głosu, powiększenie łechtaczki, wzrost owłosienia ciała i inne bolesne skutki uboczne. Niektórzy naukowcy nie mówią nawet, iż są to skutki uboczne – nazywają je prawidłowym działaniem testosteronu! Ogólnie rzecz biorąc panie stosujące silnie androgenne związki muszą być bardzo zdesperowane. Czy dla zbudowania mięśni warto poświęcać estetykę kobiecej sylwetki?
Farmakokinetyka testosteronu enanthate
Testosteron enanthate powinien uwalniać się powoli i stopniowo, zapewniając stabilny poziom testosteronu we krwi przez 2-3 tygodnie. Niestety, z różnych względów ta teoria nie ma zbyt wiele wspólnego z praktyką. Przykładowo w badaniu z 1990 roku Weinbauer GF i wsp. [1] pojedyncza iniekcja 32,8 mg testosteronu enanthate lub 32,7 mg dihydrotestosteronu-enanthate (tj. 23,6 mg czystego testosteronu) spowodowała wzrost poziomu testosteronu o 400% już po 24 godzinach (w przypadku DHT wzrost wynosił 800%) [1]. Badanie było wykonywane u makaka krabożernego. Po 4 dniach 50% testosteronu została wydalona z ustroju. Stężenie testosteronu powróciło do wartości wyjściowych po 4-5 tygodniach od pojedynczej iniekcji. Uwaga, te 4-5 tygodni wcale nie oznacza, iż testosteron enanthate będzie skuteczny w takim szerokim oknie czasowym. Wręcz przeciwnie, przy celach dopingowych stężenie terapeutyczne wymaga kolejnych iniekcji testosteronu enanthate co 5-7 dni.
W badaniach Schulte-Beerbühl M. i wsp. z 1980 r. [3] potwierdzono, iż u ludzi pojedyncza iniekcja 194 mg testosteronu enanthate powoduje, iż zwyżka poziomu testosteronu we krwi występuje już po 24 h, zaś jego poziom stopniowo opada przez ponad 25 dni.
W kolejnym badaniu z 2014 roku Niny Garevik i wsp. [4] wzięło udział dwudziestu pięciu młodych mężczyzn, w wieku 27-43 lata. Dostali domięśniowo 500, 250 lub 125 mg długiego testosteronu (enanthate; półtrwanie 10,5 dnia), iniekcję Testovironu. Przed iniekcją stężenie testosteronu we krwi wynosiło 10–30 nmol/L.
po iniekcji 500 mg t. enanthate – już w 4 dniu stężenie testosteronu w surowicy (krwi) wzrosło o 360%, w dniu 14 nadal było podwyższone 39% ponad normę!
po iniekcji 250 mg t. enanthate, w 4 dniu nastąpił wzrost ilości testosteronu we krwi o 112%;
po iniekcji 125 mg t. enanthate odnotowano wzrost ilości testosteronu we krwi o 91,06% w 4 dniu.
Jak silnie blokuje testosteron egzogenny?
Niestety, wbrew obiegowym i nieprawdziwym opiniom, pojedyncza dawka 500 mg testosteronu enanthate (w istocie jest to tylko ~ 360 mg czystego testosteronu, po odłączeniu estra) blokuje układ HPTA, nawet na sześć tygodni! W cytowanym wcześniej badaniu z 2014 roku Niny Garevik i wsp. u mężczyzn:
LH było w normie w zakresie 1,2–9,6 IU/L, średnio wynosiło 3,46±0,22 IU/L
FSH było w normie w zakresie 1,0–10,0 IU/L, średnio wynosiło 3,27±0,32 IU/L
Zbadano więc LH (hormon luteinizujący) oraz FSH (hormon folikulotropowy). LH odpowiada za syntezę testosteronu w jądrach (komórkach Leydiga), zaś FSH za syntezę białek w komórkach Sertolego (wytwarzanie plemników).
Po pierwszej iniekcji 500 mg enanthate w 4 dniu odnotowano spadek LH o 73%, zaś po 2 tygodniach aż o 92%! (tak, to nie pomyłka w druku aż dziewięćdziesiąt dwa procent!) Z kolei hormon folikulotropowy spadł w 4 dniu o 63%, zaś w 14 dniu aż o 94%.
Mniejsza dawka enanthate też wyrządza duże spustoszenie w układzie hormonalnym: po 250 mg testosteronu enanthate (realnie 180 mg czystego testosteronu) hormon luteinizujący spadł o 77% w dniu czwartym oraz o 78% w dniu czternastym. Z kolei hormon folikulotropowy spadł o 71% w dniu czwartym oraz o 83% po 2 tygodniach od iniekcji.
Z kolei śmiesznie mała dawka 125 mg (90 mg czystego testosteronu) spowodowała spadek LH o 65 i 35% (dzień czwarty i czternasty) oraz FSH o 45 i 38%.
Wnioski?
Wbrew mitom z siłowni każda, najmniejsza ilość sterydów anaboliczno-androgennych, ma wpływ na układ HPTA i zwykle wymaga „interwencji” po cyklu, z zastosowaniem clomidu, tamoxifenu, hCG czy innych środków farmakologicznych. Nawet znikoma dawka 125 mg enanthate, spowodowała „zablokowanie” osi HPTA. Nie muszę dodawać, iż w dopingu stosuje się niejednokrotnie dawki 1-2 g SAA tygodniowo, a połączenie (ang. stack) kilku substancji powoduje silną supresję osi podwzgórze – przysadka mózgowa – jądra.
Drugi wniosek: testosteron może mieć długotrwałe i negatywne skutki dla płodności mężczyzny. Nie da się ocenić, czy po pewnym czasie stosowania testosteronu uda się przywrócić do stanu wyjściowego gospodarkę hormonalną mężczyzny.
Niezwykle rzadko spotykany przypadek
Testosteron może niezwykle rzadko wywołać duszność, kaszel i toksyczne zmiany w płucach. Odnotowano tylko jeden taki przypadek, drugi dotyczył metenolonu (primobolanu). Cytowane zdarzenie zostało opisane w literaturze w 2013 roku przez Monclou Garzona E. i wsp. [2], dotyczyło 39-letniego mężczyzny stosującego różne preparaty hormonalne od 20 lat. Po 4 tygodniach podawania 250 mg testosteronu cypionate tygodniowo stan wspomnianego kulturysty gwałtownie się pogorszył. Trafił do szpitala z dusznością, obfitym poceniem się, krwiopluciem, kaszlem, przyspieszonym oddechem. Wskaźniki takie jak leukocyty, CRP wskazywały na silny stan zapalny. Ku zdumieniu lekarzy, jedynym wyjaśnieniem stanu mężczyzny okazała się terapia testosteronem – po wnikliwych badaniach wykluczono zapalenie płuc i inne choroby.
Sposób podawania
Iniekcje igłą 0,6 x 30 mm – domięśniowo. W dopingu stosuje się co 5-6 dni 250-300 mg testosteronu. Dla zaawansowanych dawki mogą być większe. Zawodowcy często przekraczają 1 g testosteronu tygodniowo.
Typowe środki stosowane razem z testosteronem
nandrolone (300-800 mg nandrolonu + 300-800 mg testosteronu tygodniowo),
metanabol (20-40 mg metanabolu dziennie),
oxandrolone (20-50 mg oxandrolonu dziennie),
trenbolone (200-300 mg trenbolonu tygodniowo),
boldenone (300-800 mg boldenonu tygodniowo),
winstrol (30-50 mg co drugi dzień).
Uwaga: dawkowanie jest kwestią indywidualną, wiele zależy od pochodzenia środków. Te z czarnego rynku mogą mieć znacznie zaniżone stężenia substancji aktywnej.
Typowe skutki uboczne stosowania testosteronu:
zmiana profilu lipidowego krwi, testosteron (długie estry) w dawce 200 mg tygodniowo zredukował poziom HDL o 9% (i to tylko wybranej frakcji, HDL3). Ale to nie wszystko – poziom LDL (złego cholesterolu) zmniejszył się o 16% u zawodników, którym podawano sam testosteron enanthate [JAMA. 1989];
retencja wody, obrzęki (szczególnie u osób w średnim wieku);
nasilona konwersja do estrogenów (aromatyzacja), uwaga: zjawisko o wiele bardziej nasilone u mężczyzn w wieku powyżej 60 lat!
zwiększenie się hematokrytu; uwaga: zjawisko o wiele bardziej nasilone u mężczyzn w wieku powyżej 60 lat! [3]
ginekomastia (jeśli zawodnik ma predyspozycje, nie stosuje środków do kontroli aromatyzacji; uwaga: z reguły nadmierna ilość estrogenów jest skorelowana z wybujałym poziomem prolaktyny – i jeden, i drugi hormon może powodować ginekomastię!);
zahamowanie produkcji testosteronu w jądrach, zablokowanie osi HPTA, wpływ na LH i FSH;
zwiększenie wagi ciała (także pośrednio poprzez retencję wody);
zwiększenie libido (kwestia indywidualna, skorelowana m.in. z poziomem estrogenów);
bezpłodność czasowa lub trwała;
trądzik, tłusta cera;
wypadanie włosów, łysienie (kwestia uwarunkowana genetycznie, skutek konwersji testosteronu do DHT).
Administrator serwisu uznaje zjawisko dopingu i stosowania niedozwolonych substancji w sporcie, a także wbrew zaleceniom medycznym, za skrajnie naganne, nieuczciwe i niemoralne. Jakiekolwiek informacje zawarte w artykułach dotyczących dopingu i farmakologii nie mogą być traktowane ani służyć jako instruktaż. Treść artykułów przedstawia jedynie zebrane informacje dotyczące powyższego tematu. Stosowanie dopingu niesie za sobą ryzyko utraty zdrowia oraz w wielu przypadkach nawet utraty życia.
Referencje:
„Pharmacokinetics and pharmacodynamics of testosterone enanthate and dihydrotestosterone enanthate in non-human primates.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2333732 Weinbauer GF
„Pulmonary eosinophilia caused by testosterone cypionate.” Arch Bronconeumol. 2013 Nov;49(11):498-9. doi: 10.1016/j.arbres.2013.03.007. Epub 2013 Aug 30. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23998379 Monclou Garzon E.
„Comparison of testosterone, dihydrotestosterone, luteinizing hormone, and follicle-stimulating hormone in serum after injection of testosterone enanthate of testosterone cypionate.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7353699
„Effects of different doses of testosterone on gonadotropins, 25-hydroxyvitamin D3, and blood lipids in healthy men” http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4266340 Nina Garevik
William Llewellyn’s „ANABOLICS 9-th edition”.
Dla kobiet: raczej nie
Dla początkujących: tak
Dawkowanie: od 200 do 1000 mg tygodniowo (typowe dawki to 300-600 mg tygodniowo)
Skutki uboczne: średnie lub małe
Zastosowanie: masa, redukcja, rekompozycja
Okres półtrwania: 8 dni [5]
Typowa długość cyklu: 10-12 tygodni
Aromatyzacja: tak
Testosteron (17β-hydroksy-4-androsten-3-on) pojawił się w użyciu dopingowym pod koniec lat 40’ XX wieku lub na początku lat 50’ XX wieku. Był powszechnie nadużywany w dopingowym programie w krajach zza żelaznej kurtyny, m.in. 14.25 w NRD, w Bułgarii, Polsce czy Rumunii. Testosteron jest hormonem o właściwościach anabolicznych i androgennych. Z tego względu nie jest przeznaczony dla kobiet, może szybko powodować wirylizację – zmianę głosu, powiększenie łechtaczki, wzrost owłosienia ciała i inne bolesne skutki uboczne. Niektórzy naukowcy nie mówią nawet, iż są to skutki uboczne – nazywają je prawidłowym działaniem testosteronu! Ogólnie rzecz biorąc panie stosujące silnie androgenne związki muszą być bardzo zdesperowane. Czy dla zbudowania mięśni warto poświęcać estetykę kobiecej sylwetki?
Farmakokinetyka testosteronu enanthate
Testosteron enanthate powinien uwalniać się powoli i stopniowo, zapewniając stabilny poziom testosteronu we krwi przez 2-3 tygodnie. Niestety, z różnych względów ta teoria nie ma zbyt wiele wspólnego z praktyką. Przykładowo w badaniu z 1990 roku Weinbauer GF i wsp. [1] pojedyncza iniekcja 32,8 mg testosteronu enanthate lub 32,7 mg dihydrotestosteronu-enanthate (tj. 23,6 mg czystego testosteronu) spowodowała wzrost poziomu testosteronu o 400% już po 24 godzinach (w przypadku DHT wzrost wynosił 800%) [1]. Badanie było wykonywane u makaka krabożernego. Po 4 dniach 50% testosteronu została wydalona z ustroju. Stężenie testosteronu powróciło do wartości wyjściowych po 4-5 tygodniach od pojedynczej iniekcji. Uwaga, te 4-5 tygodni wcale nie oznacza, iż testosteron enanthate będzie skuteczny w takim szerokim oknie czasowym. Wręcz przeciwnie, przy celach dopingowych stężenie terapeutyczne wymaga kolejnych iniekcji testosteronu enanthate co 5-7 dni.
W badaniach Schulte-Beerbühl M. i wsp. z 1980 r. [3] potwierdzono, iż u ludzi pojedyncza iniekcja 194 mg testosteronu enanthate powoduje, iż zwyżka poziomu testosteronu we krwi występuje już po 24 h, zaś jego poziom stopniowo opada przez ponad 25 dni.
W kolejnym badaniu z 2014 roku Niny Garevik i wsp. [4] wzięło udział dwudziestu pięciu młodych mężczyzn, w wieku 27-43 lata. Dostali domięśniowo 500, 250 lub 125 mg długiego testosteronu (enanthate; półtrwanie 10,5 dnia), iniekcję Testovironu. Przed iniekcją stężenie testosteronu we krwi wynosiło 10–30 nmol/L.
po iniekcji 500 mg t. enanthate – już w 4 dniu stężenie testosteronu w surowicy (krwi) wzrosło o 360%, w dniu 14 nadal było podwyższone 39% ponad normę!
po iniekcji 250 mg t. enanthate, w 4 dniu nastąpił wzrost ilości testosteronu we krwi o 112%;
po iniekcji 125 mg t. enanthate odnotowano wzrost ilości testosteronu we krwi o 91,06% w 4 dniu.
Jak silnie blokuje testosteron egzogenny?
Niestety, wbrew obiegowym i nieprawdziwym opiniom, pojedyncza dawka 500 mg testosteronu enanthate (w istocie jest to tylko ~ 360 mg czystego testosteronu, po odłączeniu estra) blokuje układ HPTA, nawet na sześć tygodni! W cytowanym wcześniej badaniu z 2014 roku Niny Garevik i wsp. u mężczyzn:
LH było w normie w zakresie 1,2–9,6 IU/L, średnio wynosiło 3,46±0,22 IU/L
FSH było w normie w zakresie 1,0–10,0 IU/L, średnio wynosiło 3,27±0,32 IU/L
Zbadano więc LH (hormon luteinizujący) oraz FSH (hormon folikulotropowy). LH odpowiada za syntezę testosteronu w jądrach (komórkach Leydiga), zaś FSH za syntezę białek w komórkach Sertolego (wytwarzanie plemników).
Po pierwszej iniekcji 500 mg enanthate w 4 dniu odnotowano spadek LH o 73%, zaś po 2 tygodniach aż o 92%! (tak, to nie pomyłka w druku aż dziewięćdziesiąt dwa procent!) Z kolei hormon folikulotropowy spadł w 4 dniu o 63%, zaś w 14 dniu aż o 94%.
Mniejsza dawka enanthate też wyrządza duże spustoszenie w układzie hormonalnym: po 250 mg testosteronu enanthate (realnie 180 mg czystego testosteronu) hormon luteinizujący spadł o 77% w dniu czwartym oraz o 78% w dniu czternastym. Z kolei hormon folikulotropowy spadł o 71% w dniu czwartym oraz o 83% po 2 tygodniach od iniekcji.
Z kolei śmiesznie mała dawka 125 mg (90 mg czystego testosteronu) spowodowała spadek LH o 65 i 35% (dzień czwarty i czternasty) oraz FSH o 45 i 38%.
Wnioski?
Wbrew mitom z siłowni każda, najmniejsza ilość sterydów anaboliczno-androgennych, ma wpływ na układ HPTA i zwykle wymaga „interwencji” po cyklu, z zastosowaniem clomidu, tamoxifenu, hCG czy innych środków farmakologicznych. Nawet znikoma dawka 125 mg enanthate, spowodowała „zablokowanie” osi HPTA. Nie muszę dodawać, iż w dopingu stosuje się niejednokrotnie dawki 1-2 g SAA tygodniowo, a połączenie (ang. stack) kilku substancji powoduje silną supresję osi podwzgórze – przysadka mózgowa – jądra.
Drugi wniosek: testosteron może mieć długotrwałe i negatywne skutki dla płodności mężczyzny. Nie da się ocenić, czy po pewnym czasie stosowania testosteronu uda się przywrócić do stanu wyjściowego gospodarkę hormonalną mężczyzny.
Niezwykle rzadko spotykany przypadek
Testosteron może niezwykle rzadko wywołać duszność, kaszel i toksyczne zmiany w płucach. Odnotowano tylko jeden taki przypadek, drugi dotyczył metenolonu (primobolanu). Cytowane zdarzenie zostało opisane w literaturze w 2013 roku przez Monclou Garzona E. i wsp. [2], dotyczyło 39-letniego mężczyzny stosującego różne preparaty hormonalne od 20 lat. Po 4 tygodniach podawania 250 mg testosteronu cypionate tygodniowo stan wspomnianego kulturysty gwałtownie się pogorszył. Trafił do szpitala z dusznością, obfitym poceniem się, krwiopluciem, kaszlem, przyspieszonym oddechem. Wskaźniki takie jak leukocyty, CRP wskazywały na silny stan zapalny. Ku zdumieniu lekarzy, jedynym wyjaśnieniem stanu mężczyzny okazała się terapia testosteronem – po wnikliwych badaniach wykluczono zapalenie płuc i inne choroby.
Sposób podawania
Iniekcje igłą 0,6 x 30 mm – domięśniowo. W dopingu stosuje się co 5-6 dni 250-300 mg testosteronu. Dla zaawansowanych dawki mogą być większe. Zawodowcy często przekraczają 1 g testosteronu tygodniowo.
Typowe środki stosowane razem z testosteronem
nandrolone (300-800 mg nandrolonu + 300-800 mg testosteronu tygodniowo),
metanabol (20-40 mg metanabolu dziennie),
oxandrolone (20-50 mg oxandrolonu dziennie),
trenbolone (200-300 mg trenbolonu tygodniowo),
boldenone (300-800 mg boldenonu tygodniowo),
winstrol (30-50 mg co drugi dzień).
Uwaga: dawkowanie jest kwestią indywidualną, wiele zależy od pochodzenia środków. Te z czarnego rynku mogą mieć znacznie zaniżone stężenia substancji aktywnej.
Typowe skutki uboczne stosowania testosteronu:
zmiana profilu lipidowego krwi, testosteron (długie estry) w dawce 200 mg tygodniowo zredukował poziom HDL o 9% (i to tylko wybranej frakcji, HDL3). Ale to nie wszystko – poziom LDL (złego cholesterolu) zmniejszył się o 16% u zawodników, którym podawano sam testosteron enanthate [JAMA. 1989];
retencja wody, obrzęki (szczególnie u osób w średnim wieku);
nasilona konwersja do estrogenów (aromatyzacja), uwaga: zjawisko o wiele bardziej nasilone u mężczyzn w wieku powyżej 60 lat!
zwiększenie się hematokrytu; uwaga: zjawisko o wiele bardziej nasilone u mężczyzn w wieku powyżej 60 lat! [3]
ginekomastia (jeśli zawodnik ma predyspozycje, nie stosuje środków do kontroli aromatyzacji; uwaga: z reguły nadmierna ilość estrogenów jest skorelowana z wybujałym poziomem prolaktyny – i jeden, i drugi hormon może powodować ginekomastię!);
zahamowanie produkcji testosteronu w jądrach, zablokowanie osi HPTA, wpływ na LH i FSH;
zwiększenie wagi ciała (także pośrednio poprzez retencję wody);
zwiększenie libido (kwestia indywidualna, skorelowana m.in. z poziomem estrogenów);
bezpłodność czasowa lub trwała;
trądzik, tłusta cera;
wypadanie włosów, łysienie (kwestia uwarunkowana genetycznie, skutek konwersji testosteronu do DHT).
Administrator serwisu uznaje zjawisko dopingu i stosowania niedozwolonych substancji w sporcie, a także wbrew zaleceniom medycznym, za skrajnie naganne, nieuczciwe i niemoralne. Jakiekolwiek informacje zawarte w artykułach dotyczących dopingu i farmakologii nie mogą być traktowane ani służyć jako instruktaż. Treść artykułów przedstawia jedynie zebrane informacje dotyczące powyższego tematu. Stosowanie dopingu niesie za sobą ryzyko utraty zdrowia oraz w wielu przypadkach nawet utraty życia.
Referencje:
„Pharmacokinetics and pharmacodynamics of testosterone enanthate and dihydrotestosterone enanthate in non-human primates.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2333732 Weinbauer GF
„Pulmonary eosinophilia caused by testosterone cypionate.” Arch Bronconeumol. 2013 Nov;49(11):498-9. doi: 10.1016/j.arbres.2013.03.007. Epub 2013 Aug 30. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23998379 Monclou Garzon E.
„Comparison of testosterone, dihydrotestosterone, luteinizing hormone, and follicle-stimulating hormone in serum after injection of testosterone enanthate of testosterone cypionate.” https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7353699
„Effects of different doses of testosterone on gonadotropins, 25-hydroxyvitamin D3, and blood lipids in healthy men” http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4266340 Nina Garevik
William Llewellyn’s „ANABOLICS 9-th edition”.
Krzysztof Piekarz
